Roos Giljamse werkte 6 jaar als docent in het VMBO en is nu docent omgangskunde geworden in Utrecht. Roos haar hart ligt bij VMBO. Hoe kun je nu goed toegeruste mensen in het VMBO krijgen? We interviewen Roos over haar ervaringen als enthousiaste deelnemer in twee leernetwerken.
Aan welke leernetwerken heb jij deelgenomen?
Ik heb meegedaan aan VMBO-Yes, een netwerk van schoolleiders in VMBO om ervaringen uit te wisselen. Dit netwerk had twee coaches. In het eerste jaar gingen we naar een plek toe om uit te wisselen rondom een thema, het tweede jaar was het bezoeken van elkaar’s scholen. Via een kritische vriend uit het netwerk elkaar bevragen en helpen. Het was een netwerk van 2 jaar. Daarna konden scholen zelf beslissen of ze verder wilden of niet. Het was wel afgerond na 2 jaar.
Daarna ben ik betrokken geweest bij VMBO-Yes voor docenten. Het idee was om zoiets ook te organiseren voor docenten. Dit waren zowel bijeenkomsten als uitwisseling via een online forum wat moeilijk liep. Zonder bijeenkomsten stortte het forum in elkaar. Docenten vonden het lastig: Hoe kan ik erop? Het lukt me niet!
Wat is er nieuw aan leren via leernetwerken?
Het is nieuw om met elkaar een netwerk op te bouwen, en eigen verantwoordelijkheid te nemen om het te onderhouden. Het is een nieuwe vorm. Het moet niet het zoveelste congres zijn. Het was langer zoeken naar juiste vorm voor docenten. Het bleef teveel bij ons. Docenten zijn het zelf invullen niet gewend- geef me maar iets is meer de houding. Als je de slag kunt maken met coachen, kun je mensen de stap laten maken naar het deelnemen omdat zij dat zelf graag willen. Wat wil je zelf graag? is een belangrijke vraag. Er zitten behoorlijk wat angstige mensen in het onderwijs die niet goed tegen kritiek kunnen. Je moet zeggen: ik ga aan de slag. Als je die basishouding niet hebt wordt het niets met een leernetwerk. Je moet eerst investeren in die houding voor je kunt investeren in een leernetwerk. Frappant in de houding is: je moet er iets aan hebben, je moet er iets krijgen. Die houding werkt niet.
Wat maakt het zoeken naar de juiste vorm voor docenten zo lastig?
De populatie docenten in geheel is wat ouder. De jongerenlaag is er erg mee bezig- mensen die nieuwe leren een warm hart toedragen. Maar ze zijn bijna niet in staat door de oudere laag door te breken, die dit niet zo ziet zitten. Mijn ervaring met een studentennetwerk is heel positief- daar is online samenwerken heel normaal. Ze gaan in op vragen, dragen bij aan ideeën vorming. Die vinden de computer een broodje kaas. Als je dat niet hebt kun je niet online werken. Op scholen kunnen docenten net een mailtje sturen. Verder weten mensen niet hoe gefocust en helder een digitaal netwerk kan zijn.
Zal het in de toekomst anders zijn als er een nieuwe generatie docenten aan komt?
Nee, het stempel van de oudere generatie is erg groot. Daar kom je in één generatie niet doorheen. Zo worden jonge mensen ook nog opgevoed. Dit is nog wel een hele slag.
Wat zou je dan als facilitator kunnen doen om online uitwisseling te stimuleren?
Coaches hebben enorm bijgedragen als aanspoorders van online uitwisseling. Je moet meteen alle digitale dingen open zetten en zorgen dat het goed werkt. Het product moet gigantisch makkelijk zijn, het moet de toegankelijkheid van Hyves hebben. Dat is de basis van dit soort leeromgevingen. Verder heel simpel houden, al 2-3 onderwerpen aandragen, geen papier en pen geven. Men moet een bepaalde vaardigheid aanleren. Bij het gebruik van computers, daar zou je coaches bij nodig hebben die zich verbinden aan de club, je moet praktische vaardigheden aanleren. De coach moet dit misschien ook aan mensen leren- hoe stel je kritische vragen- hoe kun je kritische vriendschappen aangaan. Ik heb dit gemaakt wil je daar eens naar kijken.
Als werknemer, als docent is het ook belangrijk dat je leidinggevende dit stimuleert. De leidinggevende moet zien dat het iets oplevert- we kunnen elkaar inspireren, daar moet je tijd voor geven. In ieder geval de tijd die je er zelf ook voor neemt. Neem ervoor, dit is een investering.
Spoor NL 